Mag de werknemer bepalen waar hij/zij werkt?
Door corona is thuiswerken in rap tempo normaal geworden. We hebben de smaak te pakken. Maar heeft de werknemer ook het recht om thuis te werken?
Nederland kent geen algemeen recht op thuiswerken. Wel kan een werknemer op grond van de Wet Flexibel Werken (WFW) de werkgever schriftelijk verzoeken om op een andere arbeidsplaats te mogen werken. Dat is volgens de WFW – kort door de bocht – ‘iedere overeengekomen plaats’.
De werkgever kan het verzoek om aanpassing van de arbeidsplaats (thuiswerken) afwijzen. Hij hoeft het verzoek slechts te overwegen en als dat wordt afgewezen moet dat met de werknemer besproken worden. De afwijzing moet ook schriftelijk aan de werknemer worden meegedeeld. De werknemer kan thuiswerken op grond van de WFW derhalve niet afdwingen.
Maar er staan wijzigingen op de agenda. Op 5 juli 2022 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel ‘Wet werken waar je wilt’ aangenomen.
Onder deze wet zal de hoofdregel zijn dat de werkgever in beginsel verplicht is om een verzoek van de werknemer tot wijziging van de arbeidsplaats in te willigen. Dat is het geval als de werknemer verzoekt de arbeidsplaats te wijzigingen naar zijn/haar woonadres. De werknemer kan derhalve alleen kiezen voor zijn woonadres of de vestiging van de werkgever. Dit is dus veel minder ruim dan onder de WFW. Verder moet het woonadres binnen het grondgebied van de Europese Unie liggen.
De werkgever kan een verzoek op redelijke en billijke gronden afwijzen. Daarbij moeten alle omstandigheden van het geval worden meegewogen, zoals de privéomstandigheden van de werknemer, de omstandigheden op de werkvloer en de administratieve en financiële lasten van de werkgever verbonden aan het thuiswerken.
De wet ‘Werken waar je wilt’ geldt overigens niet voor werkgevers met minder dan tien werknemers, omdat het voor kleine werkgevers vaak lastig is het thuiswerken in de bedrijfsvoering te passen.
Op grond van deze nieuwe wet kan de werknemer dus makkelijker afdwingen om thuis te mogen werken, maar het is nog steeds geen absoluut recht.
Het wetsvoorstel moet nog wel door de Eerste Kamer worden aangenomen voordat deze nieuwe regels gaan gelden. Voorlopig blijven daarom nog wel de huidige regels van de WFW van toepassing.
Het is verstandig om alvast na te denken over het maken van thuiswerkbeleid. Denk daarbij aan: welke functies komen voor thuiswerken in aanmerking, aan welke voorwaarden moet de werkplek voldoen, hoe zit het met privacy en hoe mag je de werknemer controleren op het uitvoeren van de bedongen werkzaamheden? Daarnaast kunnen er zich andere vraagstukken voordoen. Hoe zit het met de sociale zekerheid en belastingen als de werknemer in het buitenland woont en thuis gaat werken? Of: welke rechter is bevoegd als er een geschil ontstaat met een in het buitenland thuiswerkende werknemer?
Wilt u hulp bij het opstellen van beleid rondom thuiswerken of heeft u andere vragen over thuiswerken, de WFW of nieuwe wet? Bij De Neef Advocaten helpen wij u graag verder.